Itzulpen hau automatikoa da
NOLA ULERTZEN DEN ULERTZEN: GURE HELBURUA
ElBullifoundationen bizitzako lehen urteetan aditu asko entzun ditugu eta ehunka erreferentzia aztertu eta aztertu ditugu nola ulertzen den, nola ikasten den eta abar. Gaian sakondu ahala, proiektua lehenik eta behin nola ulertzen den ulertzea bihurtu zen.
Nola ulertzen den ulertzeko, kontuan hartu behar den lehenengo gauza da gizakia dela ulertzen duena. Gizakiak nola funtzionatzen duen ulertzeak eta gure burua gizabanako gisa ulertzeak gauzak hobeto ulertzen lagun diezaguke.
Bereziki erabilgarria da aztertu gure ikaskuntza prozesua. Adibidez, gure girotze faktoreak eta alborapenak identifikatzen edo gure gaitasunak ebaluatzen eta gure indarguneak eta ahulguneak identifikatzen lagun diezaguke.
Ulermenaz hitz egiten dugunean, gure buruari ere galdetu behar diogu: hori ulertu? Erantzuna gauzak ulertzea da. Baina gauza desberdinak dira aldi berean noren eta haien ikuspuntuaren arabera. Sapiens-ek konplexutasuna ulertzea du helburu, eta lehenengo gauza dena oso konplexua dela onartzea da.
Datuak, informazioa eta ezagutza nahastea sor dezaketen ulermenarekin lotutako terminoak dira. Gure ikuspuntutik, kontzeptu desberdinak definitzen dituzte, eta horietako bakoitza hurrengoaren oinarria da. Datuak gutxieneko ezagutza-unitatea dira. Informazioa, antolatuta, egitura bat osatzen duten datu multzoa da. Ezagutza metatutako eta prozesatutako informazioa da, eta horrek asimilazio, integrazio eta berrantolaketa prozesua suposatzen du. Ulertzea informazioa ezagutza bihurtzea da.
Asimilazio, integrazio eta berrantolaketa prozesuan, analisirako, sintesirako, arrazoitzeko eta hausnartzeko gaitasunak esku hartzen du eta informazioaren arteko loturak egiten dira. Ezinezkoa da ezagutza guztia edukitzea, baina hori uste dugu gai bat ulertzeko ezinbestekoa den gutxieneko edo funtsezko ezagutza dago: konexioak egiten laguntzen digun funtsezko ezagutza.
ElBullifoundation-en ikertzen hasi ginenean, gauzak ulertu nahi genituen, eta konturatu ginen lehenik ulertu behar genuela gauzak nola ulertu. Hausnarketa ugari entzun ondoren, hori ondorioztatu genuen ezagutza lotuz ulertzen da. Beraz, galdera handia da nola konektatzen den ezagutza.
Bi alderdi desberdin daude: gauza bat da nola konektatzen den maila fisikoan (neurologikoan) eta maila mentalean, baina beste gauza bat da nola konektatzen den maila kontzeptualean: nola lotzen diren kontzeptuak, zein metodoekin, zein irizpiderekin.
Lehen zatiari dagokionez, maila fisikoan eta mentalean, zientzialariak lanean ari dira burmuinak konexio neuronalei eta adimenaren funtzionamenduari dagokionez nola funtzionatzen duen ulertzeko. Badira batzuk oinarrizko prozesu kognitiboak batzuk (zentzu-pertzepzioa, arreta-kontzentrazioa eta memoria) batzuk ahalbidetzen dituztenak prozesu kognitibo konplexuak (adimena, pentsamendua eta hizkuntza).
Baina bigarren zatiari buruz ari gara, maila kontzeptualean. Datuak, informazioa, ditugunean, nola konektatzen da hori? Adibidez, liburu bat egitean, nola erabakitzen duzu egitura, nola erabaki liburu baten aurkibidea nola izan behar den? Hori egiteko gure proposamena Sapiens da.
Gai bati buruzko gutxieneko ezagutzekin lotutako funtsezko ezagutza deitzen diogu interkonexioen garapenarekin batera. Oso konplexuak izan daitezkeen ezagutzak. Gai baten itxura duena gai desberdin askoren nahasketa da, edo gai askoren azpisail garrantzitsuak.
