La semantics e ithuta ditlhaloso tsa mantswe, dipolelo le dipolelo, mmoho le diphetoho tsa moelelo oo di o utlwang ha nako e ntse e tsamaya.
Semantics ke karolo ea semiotics, e tsoang filosofing e sebetsanang le mekhoa ea puisano ka har'a mekhatlo ea batho, ho ithuta ka litšobotsi tse akaretsang tsa mekhoa ea matšoao, e le motheo oa ho utloisisa liketso tsohle tsa batho.
Semantics e kenyelletsa:
- El moelelo ke kamano pakeng tsa mantsoe le likhopolo.
- Hlalosa ke ho lokisa ka ho hlaka, ka nepo le ka nepo moelelo wa lentsoe kapa sebopeho sa motho kapa ntho
- Una moelelo ke moelelo o mong le o mong oa lentsoe ho latela maemo
- Una moelelo Ke tshisinyo eo ka yona ho lekwang ho pepesa ka mokgwa o akaretsang le ka nepo kutlwisiso ya mohopolo kapa lereo kapa qotsulo ya polelo kapa sebaka.
- Un tšimo ea semantic ke sehlopha sa mantsoe kapa lipolelo tse nang le kamano e haufi-ufi. Ka mohlala, apole, lamunu, tamati, likomkomere ... theha tšimo e le 'ngoe ea semantic ha e bua ka "litholoana tsa semela"
- Tlhahlobong ea semantic ea lentsoe, hoa hlokahala ho ela hloko dipuo kaha ho hlakile hore ntho e tšoanang e ka bitsoa ka litsela tse sa tšoaneng, esita le haeba moelelo oa eona o tšoana.
Ho na le mefuta e 'meli e meholo ea semantics:
- La semantics e lumellanang: Ithute moelelo oa mantsoe ka nako le sebaka se itseng.
Ka mohlala, lentsoe "cocktail" kajeno tšimong ea gastronomy, ke mokelikeli oa metsi o entsoeng ka motsoako oa lino tse ling tseo hangata li kenyelletsoang ho tsona.
- La semantics ea diachronic: Thuto e etsoang ho ipapisitsoe le phetoho ea nako ea moelelo oa mantsoe le lipolelo le liphetoho tse etsahetseng ha nako e ntse e ea.
Ka 1806 re fumana tlhaloso ea pele kapa tlhaloso ea lentsoe "cocktail" le hlalosoang e le "joala bo hlasimollang bo entsoeng ka mofuta ofe kapa ofe, tsoekere, metsi le bitters, 'me hangata e tsejoa e le "sling e babang". Lentsoe "cocktail" (e seng e ntse e le "cocktail") ha le na ho hlalosa litokisetso tsohle tseo lentsoe "cocktails" le li kenyelletsang kajeno, empa e tla ba boitokisetso bo le bong feela.
Tse amanang le maikutlo a:
- Tlhaloso: ke moelelo oa bukantswe, moelelo o tlwaelehileng le o tlwaelehileng ho dibui tsohle. Ka mohlala, setulo. Setulo ke mohaho oo hangata o entsoeng ka lehong le nang le maoto a mararo kapa a mane ao ho lulang ho oona. 'Me ke moelelo oo libui tsa lipuo tse ngata lefatšeng li fanang ka oona.
- Tlhaloso: ke moelelo oa moelelo oo sebui se le seng se se sebelisang moelelong o itseng. Ka mohlala, "Natural" ho itšetlehile ka hore na rasaense, motho ea tsoang indastering ea lijo kapa moreki o bua. Ka sebele meelelo eo ba tla e bolela ha ba sebelisa lentsoe e tla fapana haholo.
La semantics ea lexical e ithuta likamano lipakeng tsa mantsoe a fapaneng a nang le moelelo o tšoanang, joalo ka:
- monosemy: moelelo o le mong bakeng sa mantsoe. Sehoai: Motho ea inehetseng ho lema kapa ho lema.
- Polysemy: Mantsoe a ka ba le meelelo e mengata e fapaneng. Litapole li ka bolela tuber kapa ntho ea boleng bo tlaase kapa e sa sebetseng hantle. Kapa cuisine e hlalosoang e le bonono kapa mokhoa o ikhethileng oa ho pheha naheng ka 'ngoe le chef ka 'ngoe. Joalo ka phaposi kapa phaposi ka tlung eo ho phehoang dijo ho yona. Kapa joaloka sesebelisoa se sebetsang e le setofo, se nang le litofo kapa li-burners le ka linako tse ling ontong. O ka futhumatsa ka mashala, khase, motlakase, joalo-joalo.
- Homonymy: Meelelo e fapaneng ea mantsoe a peletang ka ho tšoana kapa a bitsoa ka ho tšoana. Kgomo: phoofolo, le marulelo a koloi. E theko e boima: e batla e theko e boima; sefahleho.
- paronymy: mantsoe a tšoanang haholo, empa moelelo oa bona o fapane: monna le mahetla, caco le coco, joalo-joalo.
- Synonymy: ha mantsoe a na le moelelo o tšoanang, leha a bonahala a fapane haholo, mohlala, thuto le koetliso.
- Antonymy: meelelo e fapaneng, joalo ka lefats'e le monate le lefats'e le letsoai, le batang le le chesang
Semantics e shebana le liphetoho tsa moelelo tse kang: